COMHAIRLE CONTAE ÁTHA CLIATH THEAS
SOUTH DUBLIN COUNTY COUNCIL

South Dublin County Council Crest

MEETING OF CLONDALKIN AREA COMMITTEE

Wednesday, May 15, 2013

MOTION NO. 23

MOTION: Councillor B. Bonner

Tá muintir Chluain Dolcáin ag lorg stádéis gaeltachta  don sráidbhaile.  An féidir leis an Chomhairle Contae cabhrú leo le fógraí i nGaeilge a chur suas ar fud an shráidbhaile.  D'fhéadfadh leo tosú le fógra nua An Ceathrú Ghaeilge a chur suas ar an balla in aice leis an gcloigtheach, mar tá an cloigtheach i gcroílár an sráidbhaile. 

An féidir tacaíocht a thabhairt do gnónna agus do siopaí a theastaíonn uathú a fógra a athrú go gaeilge?

The community in Clondalkin is seeking Gaeltacht status for the village.  Can the manager present a report on what the council can do to assist them.  One request is that Irish Language signage could be put up in the village area, starting with a sign on the wall at the round tower An Ceathrú Ghaeilge as this area around the tower is the cultural centre of the village.

Also could some support and financial incentive be given to businesses and shops who wish to replace their signs with traditional shop signs in the Irish language.

TUAIRISC:

Tá sé leagtha amach in Acht na Gaeltachta 2012 (arna achtú ar an 25ú Iúil 2012), go ndéanfar Limistéir Pleanála Teanga Ghaeltachta, Bailte Seirbhíse Gaeltachta agus Líonraí Gaeilge a ainmniú.

Déantar limistéir thraidisiúnta Ghaeltachta a athmhíniú san Acht sna téarmaí seo agus den chéad uair ligeann sé cead do phobail taobh amuigh de limistéir thraidisiúnta Ghaeltachta iarratas a dhéanamh chun bheith ainmnithe ina Líonraí Gaeilge. Déanfaidh an tAire le hordú, (féach alt 11 den Acht), na líonraí seo a ainmniú i bpobail a thacaíonn le húsáid na Gaeilge agus a bhfuil Plean Gaeilge ullmhaithe acu. Féadfaidh an pobal an plean a ullmhú nó féadfaidh eagraíocht atá ionadaitheach don phobal É a ullmhú. Más eagraíocht a ullmhóidh an plean, níor mhór go n-ullmhófaí É i gcomhar le Foras na Gaeilge agus níor mhór go measfadh Foras na Gaeilge an eagraíocht sin a bheith ionadaitheach don phobal lena mbaineann.

Tá na critéir pleanála teanga a leagfaidh an tAire síos leagtha amach in Alt 12 den Acht agus féadfaidh na nithe seo a leanas a bheith san Áireamh iontu:-

  (a) an cion den daonra lena mbaineann a labhraíonn Gaeilge,  
  (b) oideachas a bheith ar fáil trí mheán na Gaeilge,  
  (c) seirbhísí cúraim leanaí agus tacaíochta teaghlaigh a bheith ar fáil trí mheán na Gaeilge,  
  (d) a mhéid a Úsáidtear an Ghaeilge i gcúrsaí tráchtála agus tionscail,  
  (e) a mhéid a Úsáidtear an Ghaeilge i gcúrsaí sóisialta agus Áineasa,  
  (f) Úsáid na Gaeilge le linn seirbhísí poiblí a sholáthar,  
  agus beidh aird aige nó aici ar na nithe sin chun pleananna Gaeilge a cheadú le haghaidh Limistéar Pleanála Teanga Gaeltachta, Bailte Seirbhíse Gaeltachta agus Líonraí Gaeilge.    

Chun go ndéanfaí pobal a ainmniú ina Líonra Pleanála Teanga níor mhór dó ar dtús na critéir mar atá leagtha síos ag an Aire a shásamh.

Is gcás go n-ainmneofar pobal ina Líonra Pleanála Teanga, déanfar athbhreithniú go tréimhsiúil ar an bplean teanga chun an dul chun cinn a mheas agus má mheastar nach leor an dul chun cinn a bheidh déanta agus deis a bheith tugtha don phobal na heasnaimh sa Phlean a leigheas, ansin ar chomhairle Ó Fhoras na Gaeilge, féadfaidh an tAire an stádas a bhí ag an bpobal mar Líonra Pleanála Teanga arna mhíniú san Acht, a tharraingt siar.

Oibreoidh an tOifigeach Gaeilge i gComhairle Contae Átha Cliath Theas le cibé pobal ar mhaith leis Úsáid na Gaeilge ina phobal a chur chun cinn agus a fheabhsú agus bheimis sásta cruinniú/cruinnithe mar sin a Éascú.

REPORT:

The Gaeltacht Act 2012 (enacted on the 25th July 2012) , sets out to designate Gaeltacht language planning areas, Gaeltacht service towns and Irish Language Networks.  The Act re-defines traditional Gaeltacht areas in these terms and for the first time allows communities outside of traditional Gaeltacht areas to apply to be designated as Irish Language Networks.  These Networks are designated by the Minister by order (see section 11 of the Act ) in communities where they support the use of the Irish language and have prepared an Irish Language Plan, the plan may be prepared by the community or by an organisation that is representative of the community.  If an organisation prepares the plan it must be in conjunction with Foras na Gaeilge and Foras na Gaeilge must recognise said organisation to be representative of the community concerned.  

Section 12 of the Act sets out the language planning criteria, that shall be prescribed by the Minister and may include as follows:-


(a) the proportion of the population concerned which speaks the Irish language,


(b) the availability of education in Irish,

(c) the availability of childcare and family support services in the Irish language,

(d) the extent of the use of the Irish language in commerce and industry,

(e) the extent of the use of the Irish language socially and recreationally,

(f) the use of the Irish language in the provision of public services,

to which he or she shall have regard for the purpose of approving Irish language plans for Gaeltacht Language Planning Areas, Gaeltacht Service Towns and Irish Language Networks.

In order for a community to be designated as a Language Planning Network they must first satisfy the criteria as prescribed by the Minister.

The language plan, should the community be designated a Language Planning Network, will be reviewed periodically to evaluate progress and if sufficient progress is not deemed to be achieved and an opportunity afforded to the community to remedy the deficiencies of the Plan, then the Minister as advised by Foras na Gaeilge may revoke the community's status as a Language Planning Network as defined by the Act. 

The Irish Officer in South Dublin County Council will work with any community that wishes to progress and enhance the use of Irish in their community and we would be happy to facilitate such a meeting/meetings.